Орос–Хятад–Монголын хийн шинэ коридор: Дэлхийн эрчим хүчний тэнцвэрийг өөрчлөх том төсөл

Оросын хэрэгжүүлэхээр зэхэж буй “Сибирийн Эрчим 2” мега-хийн шугам нь дэлхийн эрчим хүчний стратегид сүүлийн арван жилүүдэд гарч буй хамгийн том өөрчлөлтийн нэгээр тодорч байна. Европын зах зээлүүд геополитикийн нөхцөл байдлын улмаас Оросын хийн импортыг эрс багасгасантай зэрэгцэн Москва эрчим хүчний урсгалаа Ази, тэр дундаа дэлхийн хамгийн том хэрэглэгч болох Хятад руу эргэн чиглүүлээд байна.

Европоос Ази руу чиглэсэн хийн бодлогын том эргэлт

“Сибирийн Эрчим 2” шугам нь жилд 50 тэрбум куб метр байгалийн хий нийлүүлэх хүчин чадалтайгаар төлөвлөгдсөн нь Оросын өмнө нь зөвхөн Европын хэрэглэгчдэд зориулан эзэмшиж байсан экспортын түвшинтэй адил. Энэ нь Москва-гийн эрчим хүчний урсгалын тэргүүлэх чиглэл урт хугацаанд үндсээрээ өөрчлөгдөж байгааг илтгэнэ.

Шинжээчдийн үзэж буйгаар Оросын хувьд энэ төсөл нь Европт алдсан томоохон зах зээлээ нөхөж, урт хугацааны баталгаатай худалдан авагч Хятадтай стратегийн харилцаагаа бэхжүүлэх чухал алхам юм.

Монгол Улс: Евразийн шинэ эрчим хүчний гүүр

Төслийн хамгийн стратегийн хэсэг нь Монголын газар нутгаар дамжин өнгөрөх маршрут. Учир нь Монгол бол Оросын хийн үндсэн талбайгаас Хятадын хойд хэсэг рүү хүрэх хамгийн богино, хамгийн үр ашигтай зам юм. Ингэснээр Монгол Улс:

• Дамжуулах хураамжаар тогтвортой орлого олох,
• Шинэ дэд бүтэц, ажлын байр бий болгох,
• Эрчим хүчний тээврийн гол коридор болох стратегийн боломжтой болж байна.

Эдийн засгийн ашиг тусын зэрэгцээ Монгол Улс Евразийн эрчим хүчний зураглал дахь байр сууриа улам бэхжүүлж, бүс нутгийн тоглогчийн хувьд илүү онцгой үүрэгтэй болох төлөвтэй байна.

Хятад, Оросын түншлэл гүнзгийрнэ

Тус төсөл хэрэгжсэнээр Хятад улс өсөн нэмэгдэж буй эрчим хүчний хэрэгцээгээ хангах хүчирхэг шинэ эх үүсвэртэй болно. Харин Оросын хувьд тогтвортой, урт хугацааны томоохон худалдан авагчтай болсноор Европын зах зээлээс хамаарах хамаарлыг бүрмөсөн багасгана.

Энэ нь хоёр улсын стратегийн түншлэлийг улам бататгаж, ирэх арван жилүүдэд дэлхийн геополитикийн тэнцвэрт нөлөөлөх том хүчин зүйл болж мэдэхээр байна.

Дэлхийн эрчим хүчний газрын зураг шинэчлэгдэнэ

“Сибирийн Эрчим 2” шугам хугацаандаа ашиглалтад орвол дэлхийн эрчим хүчний урсгалд олон жилийн тогтоцтой өөрчлөлт авчирна. Европын нөлөө буурч, Ази ялангуяа Хятад дэлхийн эрчим хүчний зах зээлд илүү хүчтэй байр суурь эзэлнэ. Монгол Улс энэ эрчим хүчний шинэ маршрутын гол зангилаа болж, Евразийн стратегийн коридорт төвийн байр суурь эзэлнэ.

Дэлхийн эрчим хүчний газрын зураг урьд урьдаас илүү хурдацтай өөрчлөгдөж буй энэ үед Орос–Хятад–Монголын гурван талт хийн шугам бүс нутгийн эдийн засаг, геополитикийн ирээдүйд шийдвэрлэх нөлөө үзүүлэх потенциалтай байна.